Azərbaycanın beynəlxalq aləmdəki nüfuzu gündən-günə artır. Şübhəsiz, bunun əsasında ölkə başçımızın yeritdiyi uğurlu siyasət və dövlət başçılarının Prezident cənab İlham Əliyevə olan etimadı dayanır. Cənab İlham Əliyevin irəli sürdüyü fikirlər həm regionda, həm də beynəlxalq arenada yüksək qiymətləndirilir.
2024-cü iliyulun 5-6-daTürkdünyasınındiqqəti Şuşadaoldu. Regionalvə beynəlxalqgücmərkəzinə çevrilənTürkDövlətləriTəşkilatına (TDT) daxilolan ölkələrinliderlərininiştirakı ilə qeyri-rəsmisammitkeçirildi.
İkinciQarabağ müharibəsində dünyanınAzərbaycan-Türkiyə dostluğunun, qardaşlığınınfonundabütünTürkdünyasınınbirliyinin, həmrəyliyinin şahidinə çevrildi. Qardaş ölkəninPrezidentiRəcəbTayyib Ərdoğanın “Azərbaycantəkdeyil” çağırışı dünyayaciddimesajoldu. BudəstəkAzərbaycanagücverdi, 44 gündə tarixiZəfərə imzaatmasında əhəmiyyətliroloynadı. Ozamanbirdahakiminhaqqın, ədalətin, kiminisə şərin, təcavüzkarınyanındaolduğutəsdiqləndi. TarixiZəfərimizdəndərhalsonrabaşlanangenişmiqyaslı bərpa-quruculuqişləridə türkdünyasınınbirliyinin, həmrəyliyinintəqdimatı oldu. Qeydetdiyimizkimi, türkdilli ölkələrindövlətbaşçıları müxtəlifvaxtlardaişğaldanazadedilmiş ərazilərimizdə oldular, görülənişləriyaxındanizlədilər, özlərinindostluq, qardaşlıqhədiyyələrinitəqdimetdilər. Dövlətimizinbaşçısı ŞuşaZirvə görüşündə birdahabuməqamlaradiqqətiyönəltdi. Bildirdiki, türkdövlətlərininrəhbərlərininazadedilmiş torpaqlarasəfərləriqardaşlıqhəmrəyliyinintəzahürüdür. Türkiyə Prezidenti Şuşa, Füzuli, Zəngilanvə Cəbrayıla, Özbəkistanvə Qazaxıstanprezidentləri Şuşavə Füzuliyə, QırğızıstanPrezidentiFüzulivə Ağdamasəfərləretmişlər. Qardaşlığımızınrəmziolanməktəbvə yaradıcılıqmərkəzinə və eləcə də tikiləcəkməktəblərə görə qardaş ölkələrindövlətvə hökumətbaşçılarınatəşəkkürünü bildirəncənab İlham Əliyevbustatistikrəqəmə də diqqətiyönəltdiki, BöyükQayıdış Proqramınınicrası çərçivəsində bugünə qədər 8 minə yaxınkeçmiş məcburiköçkünLaçın, Füzuli, Şuşa, Xocalı şəhərlərinə və dördkəndə qayıdıb. Bu ilin sonuna qədər 20 min insan azad edilmiş torpaqlara qayıdacaqdır.
Azərbaycanın ev sahibliyi etdiyi, həmçinin fəxri qonaq qismində qatıldığı tədbirlər beynəlxalq nüfuzunun artmasının göstəricisidir. Dövlətimizin başçısının Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının Zirvə görüşünə ikinci dəfə dəvət olunması ölkəmizin, xüsusilə Prezident İlham Əliyevin dünya miqyasında nüfuzunun və dövlətimizin başçısına göstərilən yüksək ehtiramın ifadəsidir. Dövlətimizin başçısı çıxışında diqqəti təxminən 200 ölkənin yekdil dəstəyi ilə ölkəmizin bu il COP29-a ev sahibliyi edəcəyinə yönəldərək bu əminliyi bildirdi ki, Azərbaycan tədbir çərçivəsində inkişaf etmiş və inkişaf etməkdə olan ölkələr arasında körpü yaratmaq üçün səylərini əsirgəməyəcək və inkişaf etməkdə olan ölkələrin legitim maraqlarını nəzərə alacaq razılaşmanın əldə olunmasına çalışacaq.
Sammitdən ortaya çıxan mühüm bir mesaj da odur ki, birgə səylərlə bütün Qarabağ gələcəkdə türk dünyasının əbədi dostluğunun həqiqi rəmzinə çevriləcək. İmzalanan Qarabağ Bəyannaməsi, qəbul edilən qərarlar türk dünyasının həmrəyliyini və eyni zamanda, Türk Dövlətləri Təşkilatının beynəlxalq nüfuzunu daha da gücləndirəcək. Yekun olaraq qeyd edək ki, bu sammit türk dünyasının mənəvi bağlantısı istiqamətində növbəti ciddi addımdır. Doğrudur, indiyə qədər türk dövlətləri müxtəlif platformalarda əməkdaşlıq edirdilər. Lakin bu Zirvə əməkdaşlığın da zirvəsidir və münasibətlərdə özünəməxsus yer tutacaq. Və ən mühümü gələcəkdə bütün Qarabağ siyasi dialoq məkanına çevrilə bilər. Çox güman ki, bu sammitdən sonra bölgəyə daha çox xarici investisiyanın cəlb edilməsinə şərait yaranacaq. Əminliklə deyə bilərik ki, Şuşa Zirvə görüşü Türk Dövlətləri Təşkilatına üzv dövlətlər arasında əməkdaşlıq əlaqələrinin və inteqrasiyanın daha da gücləndirilməsi, həmin ölkələrlə bağlı vacib məsələlərin müzakirəsi üçün mühüm platformadır.
Akif Teyli, Əməkdar müəllim
